سنگ کیسه صفرا از شایعترین بیماریهای گوارشی در جهان است که میتواند تمامی جوانب زندگی یک فرد را تحتتاثیر خودش قرار دهد. اختلال در عملکرد صفرا بسیار خطرناک است و معمولا افراد مبتلا به این بیماری مشکلات زیادی را تجربه میکنند. شاید باور نکنید ولی چاقی یکی از اصلیترین علتهای این بیماری است. در واقع تحقیقات پزشکان نشانداده ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی بسیار نزدیک است و هر دوی آنها میتوانند تهدیدی جدی برای سلامتی باشند. البته این بیماری علتهای دیگری هم دارد ولی در کل چاقی مادر بیماریهای زیادی از جمله سنگ کیسه صفرا است.
در ادامه همراه ما باشید تا بهطور دقیق رابطه بین چاقی و سنگ کیسه صفرا، سایر علتهای این بیماری، مدیریت درمان و روشهای پیشگیری از آن را بررسی کنیم.
فهرست این مقاله
- 1 سنگ کیسه صفرا چیست؟
- 2 علت بهوجودآمدن سنگ کیسه صفرا چیست؟
- 3 چه زمانی باید بهپزشک مراجعه کنم؟
- 4 ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی چیست؟
- 5 چگونه از شر سنگ کیسه صفرا خلاص شوم؟
- 6 ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی میتواند خطرناک باشد؟
- 7 آیا سنگ صفرا میتواند باعث لاغری هم شود؟
- 8 راههایی برای جلوگیری از ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی
- 9 دانستیم که
- 10 برای مطالعه بیشتر شما
سنگ کیسه صفرا چیست؟
کیسه صفرا یک عضو کوچک و گلابیشکل است که در بخش بالایی شکم و زیر کبد قرار دارد. این کیسه درون خود مایع صفرا، که در کبد تولید میشود را ذخیره میکند. این مایع وظیفه هضم چربیها را بهعهده دارد. تجزیه و هضم چربیها بهبدن کمک کرده تا از انرژی چربیها در اندامهای مختلف استفاده کند. کیسه صفرا نقش مهمی در هضم غذا و سلامت رودهها دارد. کیسه صفرا با جذب مایع صفرا از روده و افزایش سیستمایمنی رودهها در برابر باکتریها به حفظ سلامت روده کمک میکند. اگر ترکیب مایع صفرا بهم بخورد و مواد تشکیلدهنده این مایع مثل کلسترول، بیلیروبین و نمکهای صفراوی بهداخل کیسه رسوب کنند کمکم سنگ کیسه صفرا تشکیل میشود.

Gallstones are small, solid particles that form in the gallbladder, a small organ located below the liver used to store bile. They can range in size from as small as a grain of sand, to as large as a golf ball, and they can be made up of cholesterol, bilirubin, or calcium salts.
سنگ کیسه صفرا ذرات کوچک و جامدی هستند که در کیسه صفرا، اندام کوچکی که در زیر کبد قرار دارد برای ذخیره صفرا تشکیل میشوند. اندازه آنها میتواند از کوچکی یک دانه شن تا بزرگی به اندازه یک توپ گلف باشد و میتواند از کلسترول، بیلیروبین یا نمکهای کلسیم تشکیل شده باشد.
منبع:
علت بهوجودآمدن سنگ کیسه صفرا چیست؟
پزشکان هنوز موفق بهکشف علت اصلی بهوجودآمدن سنگ کیسه صفرا نشدهاند. تشکیل سنگ در کیسه صفرا میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. در ادامه به مهمترین این دلایل میپردازیم.
1- تغییرکردن ترکیبات صفرا
اگر هر یک از موارد زیر در مایع صفرا میزان مقدارش تغییر کرده باشد میتواند منجر بهتولید سنگ شود.
- با افزایش مقدار کلسترول در صفرا مقدار اضافی آن تبدیل به بلورهای کوچکشده و با گذشت زمان تبدیل به سنگ خواهند شد.
- اگر میزان نمکها سطح صفراوی که به حلشدن کلسترول در صفرا کمک میکند کاهش یابد باعث تشکیل رسوب کلسترول میشود.
- بیلیروبین یک نوع رنگدانه است که وقتی گلبولقرمز تجزیه شده این ماده تولید میشود. اگر مقدار آن در مایع صفرا افزایش پیدا کند میتواند باعث تولید سنگ صفرا شود.
2- سبک زندگی ناسالم
کسانی که دارای چاقی مفرط هستند، رژیم غذایی ناسالم دارند که مصرف قند و شیرینیجات در آن بالاست، در طول روز فعالیت فیزیکی ندارند یعنی کمتحرک هستند و افرادی که بهطور ناگهانی وزن زیادی را از دست میدهند مثل کسانی که جراحی لاغری انجام دادهاند؛ میتوانند مستعد ابتلا به سنگ صفرا باشند.

3- سن
با بالارفتن سن امکان ابتلا به سنگ صفرا بیشتر خواهد شد. معمولا افراد بالای 40 سال بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند.
4- تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی در بدن مثل دوران بارداری که در آن سطح استروژن و پروژسترون بالا میرود، مصرف داروهای حاوی استروژن مثل قرص ضدبارداری و مصرف قرصهای هورمونی در دوران یائسگی میتواند خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد.
5- سابقه خانوداگی
اگر فردی در خانواده مبتلا به این بیماری باشد احتمال اینکه شما هم دچار سنگ کیسه صفرا شوید وجود دارد.
6- جنسیت
بهدلیل اینکه بانوان دارای سطح بیشتری از هورمونهای زنانه مثل استروژن هستند، بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا بهسنگ کیسه صفرا میباشند.
7- ابتلا به برخی از بیماریها
ابتلا بهبیماریهایی مثل دیابت، سیروز کبدی (زخم کبد) و برخی از بیماریهای کمخونی میتواند باعث برهمخوردن تعادل مایع کیسه صفرا شده که درنهایت منجر بهتولید سنگ کسیه صفرا میشود.
چه زمانی باید بهپزشک مراجعه کنم؟
همانطور که گفته شد بهدلیل ارتباط سنگ صفرا و چاقی افرادی که دارای چاقی شدید هستند بیشتر مستعد ابتلا بهاین بیماری میباشند. این بیماری علائمی دارد ولی ممکنست شدت و نوع این علائم در افراد مختلف متفاوت باشد و حتی در برخی از افراد نشانهای نداشته باشد. اگر علامتهای زیر را داشتید ممکنست مبتلا به سنگ کیسه صفرا باشید.
- درد در قسمت بالای سمت راست شکم که معمولا پساز خوردن غذاهای چرب و سنگین ایجاد شده و حتی ممکنست تا شانه راست هم حس شود.
- احساس تهوع و حتی استفراغ بهخصوص زمانی که غذاهای چرب خوردهاید.
- نفخ، گاز و احساس پری در شکم میتواند نشانهای از سنگ کیسه صفرا باشد.
- زردی پوست و چشمها نشاندهنده انسداد مجاری صفراوی بهوسیله سنگ صفرا است.
- عفونت کیسه صفرا میتواند باعث ایجاد تب و لرز در فرد شود.
- در برخی از افراد احساس تنگی نفس و درد در قفسه سنیه مشاهده شده است.
- بیمار ممکنست به التهاب لوزالمعده مبتلا شود.
- رنگ ادرار یا مدفوع بیمار تغییر میکند.
- فرد مبتلا به سنگ کیسه صفرا بدون دلیل و مکرر آروغ میزند.

این نکته مهم را فراموش نکنید که فقط پزشک است که میتواند بیماری شما را تشخیص دهد و بگوید نوع بیماری و شدت آن چقدر است. اگر علائم بالا را دارید ولی شک دارید که مبتلا به سنگ کیسه صفرا هستید یا خیر هماکنون تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان متخصصین ما استفاده کنید.
پزشک چگونه سنگ صفرا را تشخیص میدهد؟
پزشک در ابتدا شما را معاینه کرده و با بررسی وضعیت جسمیتان از وجود و شدت بیماری باخبر میشود. معمولا پزشک از طریق انجام آزمایشهای زیر نسبت بهتشخیص خود مطمئن خواهد شد.
- آزمایش خون برای بررسی سطح بیلیروبین و آنزیمهای کبد
- آزمایش ادرار برای اطمینان حاصلکردن از نبود عفونت، سنگ کلیه و سایر مشکلات مرتبط با کیسه صفرا
- سونوگرافی از کیسه صفرا و بررسی وجود سنگ در داخل آن
- سیتیاسکن برای تصویربرداری دقیقتر از کیسه صفرا
- امآرآی مجاری صفراوی غیرتهاجمی برای تصویربرداری دقیق از راههای صفراوی
- ERCP نوعی تصویربرداری دقیق از تمام زوایای کیسه صفرا
ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی چیست؟
چاقی میتواند در بدن تغییرات متابولیک و هورمونی ایجاد کند. ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی بسیار تنگاتنگ است و تاثیر مستقیم بر روی هم میگذارند. در ادامه بهدلایل تشکیل ارتباط سنگ صفرا و چاقی میپردازیم.
1- افزایش سطح کلسترول در کیسه صفرا
چاقی میتواند سطح کلسترول در خون را افزایش دهد. صفرا که باید بهتجزیه چربیهای بدن کمک کند، با تجمع بیشاز حد کلسترول، کیسه صفرا مستعد سنگسازی میشود. افرادی که شاخصه تودهبدنی آنها بالای 40 است در خطر این بیماری هستند.

Obesity can lead to gallstones because it “alters the balance of cholesterol versus lecithin versus bile acids in the gallbladder,” says William Silverman, MD, a gastroenterologist and emeritus professor of medicine at the University of Iowa Carver College of Medicine in Iowa City. Excess body weight also makes it more difficult for the gallbladder to empty, says Dr. Silverman, and this allows cholesterol-rich bile to accumulate and harden into stones.
چاقی میتواند منجر بهتشکیل سنگ کیسه صفرا شود، زیرا “تعادل بین کلسترول، لستین و اسیدهای صفراوی در کیسه صفرا را تغییر میدهد”، دکتر ویلیام سیلورمن، متخصص گوارش و استاد بازنشسته پزشکی در دانشکده پزشکی کارور دانشگاه آیووا در آیووا سیتی، میگوید. او همچنین توضیح میدهد که اضافهوزن، تخلیه کیسه صفرا را دشوارتر میکند و این امر به تجمع صفرا غنی از کلسترول و سخت شدن آن به شکل سنگها منجر میشود.
منبع:
2- کاهش حرکات کیسه صفرا
چاقی و اضافهوزن شدید باعث میشود حرکات انقباضی کیسه صفرا کم شود و مایع درون آن بهطور کامل تخلیه نشود. مایع صفراوی راکد درون کیسه صفرا غلظت پیدا میکند و باعث تشکیل رسوبات سنگی میشود.
3- التهاب چاقی
التهاب بدن یکی از عوارض چاقی است. بهجرئت میتوان گفت التهاب زمینهساز ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی است و خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
4- افزایش تغییرات هورمونی
از عوارض چاقی میتوان بهتغییرات هورمونی اشاره کرد که این تغییرات اثری منفی بر روی بدن خواهد گذاشت. تولید هورمونهای استروئیدی میتواند عاملی بر تغییرات منفی در کیسه صفرا و زمینهساز تولید سنگ باشد.
5- مقاومت بهانسولین
سلولهای بدن افراد چاق معمولا نسبت بهدریافت انسولین مقاوم شده و حتی در برخی از افراد چاق ابتلا به دیابت نوع 2 اتفاق میافتد. مقاومت در برابر انسولین باعث افزایش مقدار تریگلیسرید در خون شده که میزان زیاد آن باعث کاهش حرکات انقباضی کیسه صفرا میشود که میتواند فاکتوری خطرناک برای ابتلا به این بیماری باشد.

6- عدم فعالیت فیزیکی و رژیم غذایی ناسالم
کسانی که رژیم غذایی پر از چربی دارند و به مصرف گروه فیبر اهمیتی نمیدهند باید کمکم منتظر ظهور بیماری سنگ صفرا باشد. چرا که رژیم غذایی ناسالم و عدمتحرک میتواند باعث ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی شود.
7- کاهشوزن سریع
کاهشوزن میتواند مفید باشد ولی کاهشوزن شدید ناشی از رژیمهای لاغری غیراستاندارد یا جراحی لاغری بشدت میتواند خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد. هنگامی که بدن با سرعت زیادی چربیها را تجزیه میکند باعث میشود کبد کلسترول زیادی بهصفرا ترشح کند و صفرا مستعد تولید سنگ شود. ابتلا بهبیماری سنگ کیسه صفرا بهقدری در کسانی که جراحی لاغری انجامدادهاند زیاد است که پزشک به بیمار از همان دوره نقاهت پساز جراحی لاغری داروهایی میدهد که باعث کاهش تولید کلسترول در بدن میشود.
Rapid Weight Loss: While weight loss is generally beneficial, rapid weight loss, especially through very low-calorie diets or bariatric surgery, can increase the risk of gallstone formation. When the body breaks down fat too quickly, it causes the liver to secrete extra cholesterol into bile, leading to the development of gallstones.
کاهشوزن سریع: در حالی که کاهشوزن به طور کلی مفید است، کاهشوزن سریع، به ویژه از طریق رژیمهای غذایی بسیار کمکالری یا جراحی چاقی، میتواند خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد. هنگامی که بدن خیلی سریع چربی را تجزیه میکند، باعث میشود کبد کلسترول اضافی را به صفرا ترشح کند و منجر بهایجاد سنگ کیسه صفرا شود.
منبع:
Understanding the Link Between Obesity and Gallbladder Disease
چگونه از شر سنگ کیسه صفرا خلاص شوم؟
برای درمان سنگ کیسه صفرا باید حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. این بیماری با جراحی درمان میشود. البته پزشک با توجه به تعداد و نوع سنگها درمان را انتخاب میکند. در ادامه بهرایجترین شیوههای درمان میپردازیم.

1- جراحی
از موثرترین راهها برای درمان سنگ کیسه صفرا جراحی است. این عمل معمولا تهاجم پایینی دارد و در اکثر موارد بدون هیچ عارضهای است. جراحی کیسه صفرا دارای متدهای مختلفی است که لاپاراسکوپی کیسه صفرا از بهترین شیوه های این جراحی محسوب میشود.
برای کسب اطلاعات دقیقتر در مورد عمل کیسه صفرا بر روی لینک زیر کلیک کنید.
2- تغییر سبک زندگی و درمان چاقی
It is terrifically vital to treat obesity brusquely in order to control so many diseases including gallstones. Use of healthy diet having fruits and vegetables, vigorous exercises, use of water and natural drinks and health friendly lifestyle may help in obesity control as well as in lowering gallstones risk.
درمان بیرحمانه چاقی برای کنترل بسیاری از بیماریها از جمله سنگ کیسه صفرا بسیار حیاتی است. استفاده از رژیم غذایی سالم با میوهها و سبزیجات، ورزشهای شدید، استفاده از آب و نوشیدنیهای طبیعی و سبکزندگی سالم میتواند به کنترل چاقی و همچنین کاهش خطر سنگ کیسه صفرا کمک کند.
منبع:
ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی بسیار شدید است و اگر بخواهید سنگ کیسه صفرا را درمان کنید و دیگر دوباره به این بیماری مبتلا نشوید پس باید در قدم اول اقدام به درمان چاقی کنید. چاقی اگر درمان نشود پس ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی روزبهروز بدتر شده و نتایج خطرناکی را بهدنبال خواهد داشت.
خیلی از افرادی که چاقی مفرط دارند و نمیتوانند بهدلایلی وزن خود را کاهش دهند باید بهسراغ روشهای درمانی دیگری بروند تا هم چاقی آنها درمان شود و هم مبتلا به بیماریهایی مثل سنگ کیسه صفرا، دیابت و …. نشوند. جراحی لاغری میتواند گزینهای مناسب برای این افراد باشد.
برای دریافت اطلاعات دقیقتر در مورد جراحی لاغری بر روی لینک زیر کلیک کنید.

3- دارودرمانی
در مواردی که بیماری شدید نیست و تعداد سنگها کم و کوچک است از دارودرمانی استفاده میشود. پزشک با توجه به تشخیص خودش دارو مناسب بیمار تجویز میکند البته این شیوه برای ازبینبردن همه انواع سنگ کیسه صفرا نیست و عوارض جانبی همراه خود نیز دارد.
ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی میتواند خطرناک باشد؟
هر چقدر که ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی بیشتر شود میتواند تهدید جدیتری برای سلامتیتان بهنظر برسد. چاقی میتواند باعث تشکیل رسوب در کیسه صفرا شده و عملکرد کیسه صفرا را مختل کند. ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی میتواند مشکلات زیر را ایجاد کند که بسیار خطرناک است.
- چاقی میتواند علائم بیماری سنگ کیسه صفرا را بیشتر کرده و باعث تولید بیشتری از آنها شود. درد شکم، تهوع، استفراغ و التهاب میتواند در طی این دوره شدیدتر شود بهطوری که زندگی عادی بیمار را مختل کند.
- هر چقدر که این عوارض شدت پیدا کند و بیماری طولانیتر شود میتواند بدن را به عفونت بیشتری مبتلا کند. جدا از دردی که بیمار تحمل میکند این عوارض میتوانند تهدیدکننده سلامتی فرد باشند.
- بهمرور درد بیمار بیشتر شده و کیفیت زندگی فرد کاهش پیدا میکند بهطوری که قادر بهانجام عادیترین فعالیتهای روزمره نیست.
- درمان نشدن سنگهای کیسه صفرا میتواند باعث بروز بیماریهای جدی دیگری مثل انسداد مجاری صفراوی، التهاب کیسه صفرا، انسداد مجرای پانکراس، عفونت و حتی پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) شود.
آیا سنگ صفرا میتواند باعث لاغری هم شود؟
در واقع سنگ کیسه صفرا باعث لاغری اصولی و دائمی نمیشود ولی میتواند لاغری سریع با عوارضی خطرناک را همراه خود داشته باشد. کسانی که مبتلا به این بیماری هستند معمولا دچار کاهشوزن ناخواسته و ناسالم میشوند. ابتلا به سنگ کیسه صفرا باعث لاغری مستقیم نمیشود ولی موارد زیر میتواند بر کاهشوزن تاثیر داشته باشد.

- سنگ کیسه صفرا میتواند در فرد درد و حالت تهوع زیادی ایجاد کند در نتیجه اشتهای بیمار کاهش پیدا کرده و لاغر میشود.
- استفراغ یکی از عوارض سنگ کیسه صفرا است. استفراغ باعث کاهش آب بدن شده در نتیجه وزن فرد بیمار کاهش مییابد.
- سنگ صفرا بر عملکرد سیستم گوارش تاثیری منفی گذاشته در نتیجه فرایند هضم با اختلال انجام میشود. این موضوع در طولانیمدت باعث لاغری فرد خواهدشد.
- التهاب، عفونت، تب و درد شدید در بیمار بر اثر سنگ کیسه صفرا میتواند باعث کاهشوزن او شود.
راههایی برای جلوگیری از ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی
ارتباط سنگ کیسه صفرا و چاقی بسیار قوی است ولی با انجام راهکارهایی میتوان این ارتباط را کم کرد. با انجام راهحلهایی که در ادامه گفته میشود میتوانید از ابتلا دوباره بهاین بیماری پیشگیری کنید تا سلامتی شما افزایش پیدا کند.
1- کاهشوزن استاندارد
همانطور که گفته شد کاهشوزن سریع میتواند مانند چاقی زمینهساز ابتلا به سنگ کیسه صفرا شود. سعی کنید با مراجعه بهپزشک متخصص راههای اصولی کاهشوزن را انجام دهید تا بهطور ایمنی لاغر شوید. البته شیوههای لاغری دیگری مثل انجام جراحی وجود دارد که باید با تشخیص پزشک انجام شود.

2- رژیم غذایی سالم
سعی کنید از مصرف غذاهای چرب مثل تنقلات و فستوفودها پرهیز کنید. کاهش مصرف چربیهای اشباع و ترانس میتواند نقش موثری در پیشگیری از این بیماری داشته باشد. سعی کنید در رژیم غذایی خود مواد فیبردار را زیاد مصرف کنید تا هضمی بهتر داشته باشید و کلسترول خونتان کاهش پیدا کند. مصرف میوهها، سبزیجات، ویتامینها، مواد معدنی و نوشیدن آب کافی یعنی روزانه 8 لیوان همه از مواردی هستند که در یک رژیم غذایی سالم باید رعایت شوند.
3- فعالیت بدنی منظم
ورزش منظم میتواند بهکاهشوزن و افزایش متابولیسم بدن کمک کرده و از ابتلا به بیماری سنگ کیسه صفرا جلوگیری کند.
4- کنترل قندخون
کسانی که قندخون بالایی دارند یا مبتلا به دیابت هستند باید قند خود را با رعایت رژیم غذایی مناسب و پرهیز از مصرف شیرینیجات کنترل کنند تا بیماری سنگ صفرا تشدید نشود.
5- اجتناب از گرفتنرژیمهای سخت
از انجام رژیمهای غیراصولی و ناسالم پرهیز کنید چراکه این نوع از رژیمها به سوختوساز بدن شما آسیب میرساند و احتمال ابتلا به بیماری سنگ کیسه صفرا را افزایش میدهد.
6- معاینات پزشکی
سعی کنید پیگیر معاینات پزشکی خود باشید و بهطور منظم به پزشکتان مراجعه کنید تا از بروز هرگونه مشکل احتمالی جلوگیری شود. پزشک برای افزایش سلامتی شما ممکنست یکسری مکمل مثل کلسیم برایتان تجویز کند.

دانستیم که
سنگ کیسه صفرا بیماری آزاردهنده است که میتواند باعث اختلال در سلامتی ما شود. علتهای زیادی برای این بیماری کشفشده ولی گروه بزرگی از بیماران مبتلا به سنگ کیسه صفرا از بیماری چاقی هم رنج میبردند. در واقع ارتباط سنگ کیسه صفرا با چاقی بسیار نزدیک است و چاقی توانسته نقش موثری در شکلگیری رسوبات در کیسه صفرا داشته باشد. چاقی بسیار خطرناک است چرا که ریشه بسیاری از بیماریهای دیگر است. اگر مبتلا به سنگ کیسه صفرا هستید باید سریع به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا وضعیت شما مورد بررسی قرار بگیرد و علت بیماری پیدا شود. فراموش نکنید که حتی اگر بیماری درمان شود باید بعد از بهبود تغییر اساسی در سبکزندگی خود ایجاد کنید و بهفکر رژیم غذایی سالم باشید تا دوباره مبتلا به سنگ کیسه صفرا نشوید.
برای مطالعه بیشتر شما
Link Between Gallstones and Obesity
Gallstones in obesity and weight loss
The Link Between Gallstones, Obesity, and Weight Loss
Understanding the Link Between Obesity and Gallbladder Disease
Link of obesity and gallstones formation risk
بدون نظر