وقتی صحبت از جراحی لاغری میشود، اغلب کاهشوزن و تغییر ظاهر به ذهنمان میآید. اما چیزی که کمتر به آن توجه میکنیم، تأثیر شگفتانگیز این جراحی بر سلامت بدن است. تحقیقات نشان دادهاند که این روش نهتنها به کاهش وزن کمک میکند، بلکه میتواند فشارخون را هم به میزان قابلتوجهی پایین بیاورد(حتی در حدی که بعضی از بیماران دیگر نیازی به مصرف دارو ندارند!) پس اگر مدتهاست با فشارخون بالا دستوپنجه نرم میکنید و روشهای معمول نتیجهای نداشتهاند، شاید وقت آن رسیده که به “درمان فشارخون با جراحی چاقی” بهعنوان یک راهکار جدی نگاه کنید.

فهرست این مقاله
- 1 چه ارتباطی بین فشارخون و چاقی وجود دارد؟
- 2 بیماریهای مرتبط با فشارخون ناشی از چاقی کدامند؟
- 3 آیا درمان فشارخون با جراحی چاقی ممکن است؟
- 4 برای درمان فشارخون با جراحی چاقی، کدام نوع جراحی را انتخاب کنیم؟
- 5 درمان فشارخون با جراحی چاقی چه مزایا و معایبی دارد؟
- 6 مراقبتهای بعد از جراحی برای کنترل فشارخون کدامند؟
- 7 جمعبندی
- 8
- 9 برای مطالعه بیشتر شما
چه ارتباطی بین فشارخون و چاقی وجود دارد؟
وقتی از اضافهوزن صحبت میکنیم، معمولاً منظور چربی اضافی بدن است؛ گرچه همه افراد چاق دچار فشارخون بالا نمیشوند، اما تحقیقات نشان میدهد که چندین عامل بیولوژیکی در بدن در افزایش فشارخون افراد چاق نقش دارد؛ در ادامه همراه ما باشید تا به توضیح این دلایل بپردازیم.
1- اختلال در عملکرد کلیهها
چربیهای احشایی که در اطراف شکم جمع میشوند، میتوانند کلیهها را تحتفشار قرار داده و عملکرد طبیعی آنها را مختل کنند. این فشار اضافی ممکن است در جذب و دفع سدیم که یکی از عوامل اصلی افزایش فشارخون است، نقش داشته باشد؛ زمانی که کلیهها در کنترل میزان سدیم بدن دچار مشکل میشوند، بدن برای جبران این اختلال فشارخون را بالا میبرد که در طولانیمدت میتواند به کلیهها و سیستم قلبی-عروقی آسیب جدیای وارد کند.
2- اختلال در عملکرد هورمونها
چربیهای انباشتهشده در اطراف اعضای داخلی بدن، بهویژه در ناحیه شکم، در ترشح هورمونهای مختلف نقش مهمی دارند؛ این هورمونها میتوانند تعادلی که در سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدسترون (RAAS) (که مسئول تنظیم سطح نمک در بدن است) را به هم بزنند؛ در نتیجه، کلیهها مجبور میشوند برای دفع سدیم اضافی، سختتر کار کنند؛ شدت این اثر به عواملی مثل سن، جنسیت، میزان چاقی و وضعیت متابولیکی فرد بستگی دارد، اما در تمام موارد میتواند به افزایش فشارخون منجر شود.
“The Nurses Health Study compared women with BMIs of less than 22 with those above 29 and found a 2- to 6-fold greater prevalence of hypertension among the obese.”
مطالعه Nurses’ Health Study زنان با شاخص توده بدنی (BMI) کمتر از ۲۲ را با زنانی که BMI بالای ۲۹ داشتند، مقایسه کرد و نشان داد که میزان شیوع فشارخون بالا در افراد چاق ۲ تا ۶ برابر بیشتر است.
منبع: Weight Loss and Blood Pressure Control
3- افزایش مقاومت عروقی
چربی اضافی در بدن فقط یک بار اضافی روی ترازو نیست، بلکه عاملیست که باعث سختترشدن کار قلب میشود. با افزایش وزن، چربیهای اضافی مقاومت عروقی را بیشتر کرده و خونرسانی را برای بدن دشوارتر میکنند. این افزایش مقاومت عروقی، فشار بیشتری روی قلب وارد کرده و باعث بالارفتن فشارخون میشود؛ علاوهبراین، چاقی با افزایش مقاومت به انسولین همراه است که به ذخیره بیشتر چربی و بدترشدن وضعیت متابولیکی بدن منجر میشود. این چرخه ناسالم میتواند خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی را بهشدت افزایش دهد.
4- اختلال در سیستم عصبی سمپاتیک
سیستم عصبی سمپاتیک (SNS) وظیفه تنظیم فشارخون را از طریق کنترل قطر رگهای خونی بر عهده دارد. در افراد چاق، چربیهای اضافی و مقاومت به انسولین میتوانند این سیستم را بیشازحد فعال کنند، تا جایی که که مغز سیگنالهای مداومی برای تنگترشدن رگها ارسال میکند. این واکنش غیرطبیعی باعث افزایش فشارخون شده و در طولانیمدت، قلب و عروق را تحتفشار مضاعف قرار میدهد. بهطورکلی فعالیت بیشازحد سیستم عصبی سمپاتیک، یکی از عوامل مهم در ایجاد فشارخون بالا در افراد چاق است.

بیماریهای مرتبط با فشارخون ناشی از چاقی کدامند؟
بهتر است بدانید که هرچه مدتزمان چاقی بیشتر باشد، اثرات آن بدتر شده و مشکلات بیشتری ایجاد میشود؛ از مهمترین بیماریهای مرتبط با فشارخون ناشی از چاقی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- نارسایی قلبی
- فیبریلاسیون دهلیزی
- بیماری شریان کرونری
- بیماری دریچهای قلب
- سکته مغزی ایسکمیک
- نارسایی کلیه
اگر برای درمان فشارخون با جراحی چاقی نیاز به راهنمایی دارید، میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان، از طریق شماره زیر با تیم دکتر حیدری در تماس باشید.
آیا درمان فشارخون با جراحی چاقی ممکن است؟
قبل از اینکه به جزئیات درمان فشارخون با جراحی چاقی بپردازیم، بهتر است بدانید که جراحی چاقی بیشتر یک جراحی متابولیک است تا یک جراحی زیبایی. هدف اصلی این جراحیها، کاهشوزن و بهبود مشکلات متابولیک مرتبط با چاقی، مثل دیابت نوع 2، مقاومت به انسولین و فشارخون بالا است. بنابراین، جراحی چاقی بیشتر با هدف بهبود سلامت عمومی انجام میشود، نه صرفاً تغییرات ظاهری بدن!
1- وزن شما بهشدت کاهش پیدا میکند!
اولین دلیل برای درمان فشارخون با جراحی چاقی، کاهشوزن قابلتوجه آن است. همانطور که گفتیم چاقی فشار زیادی به قلب و عروق وارد میکند؛ خوشبختانه جراحیهای چاقی مثل بایپس معده، اسلیو و… میتوانند در کاهشوزن نقش داشته باشند و بار اضافی را از روی قلب و عروق بردارند، با این کار رفتهرفته فشارخون بهشکل طبیعی کاهش پیدا میکند.

2- نسبت به انسولین مقاومت کمتری نشان میدهید!
همانطور که گفتیم چربیهای احشایی با ترشح هورمونها و مواد شیمیایی مختلف، باعث افزایش مقاومت به انسولین و فشارخون بالا میشوند؛ با کمک جراحیهای چاقی، چربیهای احشایی بدن کمتر میشوند؛ با کمشدن چربیهای احشایی، حساسیت بدن نسبت به انسولین کمتر شده و همچنین فشارخون بهتر تنظیم میشود؛ جالب است بدانید که بعضی از بیماران بعد از جراحیهای چاقی، میتوانند داروهای فشارخون خود را کاملا کنار بگذارند.
4- سیستم عصبی سمپاتیک شما عملکرد بهتری خواهد داشت!
افرادی که با اضافهوزن درگیر هستند، سیستم عصبی سمپاتیک آنها بهشکل غیرطبیعی فعال است؛ جراحی چاقی به کاهش فعالیت این سیستم کمک میکند؛ وقتی که سیستم عصبی سمپاتیک عملکرد طبیعی خود را شروع کرد، فشارخون تحتکنترل در میآید و رفتهرفته کاهش پیدا میکند.

برای درمان فشارخون با جراحی چاقی، کدام نوع جراحی را انتخاب کنیم؟
برای درمان فشارخون بالا با عمل لاغری، عملهای متعددی وجود دارند اما اینکه کدام عمل مناسب شماست، به عوامل مختلفی وابسته است؛ میزان اضافهوزن، وضعیت سلامتی شما، بیماریهای همراه و تشخیص پزشک، در انتخاب عمل شما نقش دارند؛ در ادامه همراه ما باشید تا دو عمل محبوب که برای درمان فشارخون با جراحی چاقی انجام میشوند را به شما معرفی کنیم.
1- بایپس معده
در این عمل، بخش کوچکی از معده جدا شده و مستقیما به روده کوچک متصل میشود؛ بنابراین مقدار غذایی که شما میتوانید مصرف کنید کمتر شده و کالری کمتری را جذب خواهید کرد؛ این عمل علاوهبر کاهشوزن، تغییرات متابولیکی مهمی را ایجاد کرده و باعث کاهش مقاومت به انسولین و بهبود عملکرد کلیهها میشود.
اگر BMI شما بالاتر از 40 است و علاوهبر چاقی با بیماریهای مزمن مثل دیابت نوع 2 یا فشارخون درگیر هستید، میتوانید به انجام عمل بایپس معده فکر کنید.
2- اسلیو معده
در عمل اسلیو معده، بخش زیادی از معده برداشته شده و تنها یک لوله باریک از آن باقی میماند؛ با کمک این عمل، حجم معده و همچنین میزان اشتهای شما بهشکل چشمگیری کاهش پیدا میکند.
کاهشوزنی که بعد از این عمل اتفاق میافتد، به بهبود عملکرد کلیهها و همچنین طبیعیشدن سیستم عصبی سمپاتیک شما کمک میکند و هر دو این موارد در کنترل فشارخون نقش موثری دارند.
اگر BMI شما بالای 35 است و با فشارخون بالا درگیر هستید، یا اگر میخواهید عمل کمخطرتری را نسبت به بایپس معده انجام دهید، میتوانید برای درمان فشارخون با جراحی چاقی، از عمل اسلیو معده کمک بگیرید.

درمان فشارخون با جراحی چاقی چه مزایا و معایبی دارد؟
درمان فشارخون با جراحی چاقی، با مزایا و معایب متعددی همراه است، که در ادامه بخشی از آنها را با هم بررسی میکنیم.
مزایای درمان فشارخون با جراحی چاقی
از مهمترین مزایای درمان فشارخون با جراحی چاقی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
1- کاهش فشارخون
جراحی چاقی روی عملکرد قلب تاثیر مثبتی دارد و یکی از مهمترین مزایای آن کاهش فشارخون است.
2- کاهش نیاز به دارو
بسیاری از بیماران بعد از جراحی چاقی، دوزهای کمتری از داروهای فشارخون را مصرف میکنند یا حتی بعضی از بیماران میتوانند مصرف داروهای فشار خود را کنار بگذارند.
3- بهبود سلامت قلب و عروق
جراحی چاقی، فشار وارد بر قلب را کم کرده و احتمال سکته قلبی و مغزی را کمتر میکند.
4- افزایش کیفیت زندگی
عموما بیماران بعد از کاهشوزن انرژی بیشتری دارند و انجام فعالیتهای روزانه برایشان راحتتر میشود.
5- بهبود بیماریهای مرتبط با چاقی
در کنار درمان فشارخون با جراحی چاقی میتوان سایر بیماریهای مرتبط با چاقی مثل آپنه خواب، دردهای مفصلی و مشکلات تنفسی را هم بهبود بخشید.
معایب درمان فشارخون با جراحی چاقی
درمان فشارخون بالا با عمل لاغری در کنار تمام مزایایی که دارد، میتواند با معایبی هم همراه باشد؛ البته این عوارض با انتخاب جراح حرفهای و انجام درست مراقبت های بعد از عمل اسلیو معده میتواند به حداقل برسد.
1- عوارض عمومی جراحی
این عمل مثل هر جراحی دیگری، میتواند با خطراتی مثل خونریزی، عفونت، لختهشدن خون و مشکلات بیهوشی همراه باشد؛ این عوارض تا حد زیادی طبیعی هستند و با گذر زمان برطرف خواهند شد.
2- تغییرات دائمی تغذیه
بعد از انجام این عمل، نیاز به رعایت رژیمهای خاصی هست و بیماران باید مکملهای تغذیهای را مصرف کنند. رعایت دائمی این رژیم به اراده محکمی نیاز دارد.
3- هزینه بالا
هزینه این جراحیها در بسیاری از موارد بالاست و در بعضی موارد تحتپوشش بیمه قرار نمیگیرند؛ پرداخت این هزینه ممکن است برای همه افراد کار آسانی نباشد.
4- مشکلات گوارشی
در بعضی از موارد ممکن است بیماران با رفلاکس معده، سندرم دامپینگ یا سوءجذب موادمغذی روبهرو شوند.

مراقبتهای بعد از جراحی برای کنترل فشارخون کدامند؟
بعد از جراحی چاقی، رعایت مراقبتهای ویژه برای حفظ کاهشوزن و کنترل فشارخون ضروریست. در غیر این صورت، ممکن است فشارخون مجدداً بالا برود یا عوارضی را بههمراه داشته باشد؛ این مراقبتها شامل موارد زیر هستند:
- بعد از جراحی لازم است که مصرف نمک را به حداقل برسانید و خوردن غذاهای فرآوریشده که سدیم بالایی دارند را کنار بگذارید.
- برای جلوگیری از تحلیل عضلات و حفظ انرژی، پروتئین زیادی را در برنامهغذایی خود بگنجانید.
- کمآبی باعث افزایش فشارخون و سرگیجه میشود؛ پس سعی کنید که بدن خود را هیدراته نگه دارید و آب کافی بنوشید.
- بعد از عمل غذای خود را در وعدههای کوچکتر و در طول روز مصرف کنید تا فشارخون شما بهشکل ناگهانی بالا نرود.
- از طریق تمرینهای آرامبخش، مدیتیشن و تنفس عمیق استرستان را مدیریت کنید تا فشارخونتان بالا نرود.
- سعی کنید هر شب 7 الی 9 ساعت خواب باکیفیت داشته باشید.
- سعی کنید تا جایی که میتوانید مصرف چای، قهوه و سیگار را کاهش دهید.
- سعی کنید هر روز فشارخون خود اندازهگیری کنید تا اگر نوسانی بود، بتوانید بهموقع آن را کنترل کنید.
- با مشورت با پزشک، مکملهایی که در کنترل فشارخون نقش دارند، مثل پتاسیم، منیزیم و ویتامینهای گروه B، را مصرف کنید.
جمعبندی
در این مطلب با شما درباره درمان فشارخون بالا با عمل لاغری صحبت کردیم؛ همانطور که مشاهده کردید درمان فشارخون فقط محدود به دارو و رژیمغذایی نیست؛ برای افرادی که با چاقی مفرط دستوپنجه نرم میکنند، جراحی چاقی میتواند یک راهحل پایدار و مؤثر باشد. روشهایی مثل بایپس و اسلیو معده، نهتنها وزن را کم میکنند، بلکه میتوانند در کاهش فشارخون هم نقش موثری داشته باشند.
اگر میخواهید درباره گزینههای درمانی مناسب خود بیشتر بدانید، مشورت با یک متخصص ضروری است. دکتر حیدری، فوق تخصص جراحیهای چاقی، آمادهاند تا با ارائه راهکارهای شخصیسازیشده، به شما در مسیر کنترل فشارخون کمک کند. شما میتوانید برای دریافت مشاوره تخصصی و رایگان با شماره زیر تماس بگیرید.
برای مطالعه بیشتر شما
Bariatric surgery to treat hypertension
Why Weight Loss Surgery Is One of the Most Effective Ways to Lower Blood Pressure
Metabolic Surgery for Hypertension in Patients With Obesity
بدون نظر