مدت زمان مطالعه: 15 دقیقه

آیا سردلتان می‌سوزد یا احساس ترش‌کردن دارید؟ تا به‌حال شده که اسید یا محتویات معده به دهان‌تان بازگردد؟ این موارد بخشی از علائم رفلاکس معده است که همه ما آن را حداقل یک‌بار تجربه کرده‌ایم‌ ولی اگر این علائم برای ما زیاد اتفاق بیفتد آن زمان این بیماری خطرناک می‌شود و باید سریع به پزشک مراجعه کرد. پزشک از شیوه‌های درمانی مختلفی برای بهبود بیمار استفاده می‌کند. یکی از معتبرترین این شیوه‌ها لاپاراسکوپی رفلاکس معده است. این سبک از جراحی مزایای فراوانی دارد و در اکثر موارد می‌تواند بیماری را به‌طور کامل ازبین‌ببرد. در ادامه همراه ما باشید تا با رفلاکس معده و شیوه جراحی لاپاراسکوپی به‌طور کامل آشنا شوید.

رفلاکس معده چیست؟

اگر دریچه‌ای که معده را به مری متصل می‌کند عملکردی ضعیف داشته باشد و شل شود، رفلاکس معده اتفاق می‌افتد. در واقع وقتی که به‌طور مکرر اسید معده و محتویات معده دوباره به معده بازمی‌گردند ما دچار رفلاکس می‌شویم. نام دیگر دریچه‌ای که معده را به مری وصل می‌کند اسفنکتر تحتانی مری است. این دریچه باید بسته باشد تا اسید معده دوباره به آن برنگردد. بازگشت اسید معده می‌تواند باعث سوزش مری و ایجاد احساس ناراحتی در گلو یا سینه شود. رفلاکس معده حتی می‌تواند بر روی تارهای صوتی اثری منفی داشته باشد. در بعضی از موارد رفلاکس معده می‌تواند خطرناک باشد.

The LES is a ring of muscle at the bottom of the esophagus that acts like a valve between the esophagus and stomach. When acid reflux occurs, food or fluid can be tasted in the back of the mouth.

مری لوله‌ای است که غذا را از دهان به معده می‌برد. LES حلقه‌ای از ماهیچه در انتهای مری است که مانند دریچه‌ای بین مری و معده عمل می‌کند. هنگامی که رفلاکس اسید اتفاق می‌افتد، غذا یا مایعات را می‌توان در پشت دهان چشید.

منبع:

Laparoscopic Treatment for Reflux Disease

علت به‌وجودآمدن رفلاکس معده چیست؟

اگر رفلاکس معده در هفته بیشتر از دوبار تکرار شود یعنی قطعا به این بیماری مبتلا شده‌اید و ممکن‌ست با گذشت زمان این بیماری خطرناک‌تر هم شود. عوامل زیر می‌تواند در ابتلا افراد به این بیماری نقش داشته باشند:

1- ضعیف‌بودن دریچه تحتانی مری

اگر عضله اسفنکتر تحتانی مری که وظیفه دارد از ورود محتویات معده به مری جلوگیری کند ضعیف باشد، رفلاکس معده اتفاق می‌افتد. آسیب‌دیدگی این عضله می‌تواند منجر به ضعف آن شود.

2- وجود فشار زیاد بر روی معده

فشار به‌صورت زیاد و متوالی می‌تواند منجر به‌بروز رفلاکس معده شود. چاقی، بارداری، پوشیدن لباس‌های تنگ و پرخوری می‌تواند باعث شل‌شدن دریچه معده به مری شود.

3- فتق هیاتال

زمانی که محتویات معده از طریق هیاتوس (سوراخی طبیعی در دیافراگم) به داخل قفسه سینه حرکت ‌کند منجر به این می‌شود که دریچه تحتانی مری به‌خوبی بسته نشود و رفلاکس معده ایجاد شود.

4- حاملگی

هورمون‌هایی که در دوران بارداری تولید می‌شود باعث شده عضلات به‌خصوص دریچه تحتانی مری شل شود.

5- سبک زندگی ناسالم

اعتیاد به الکل، سیگار، مصرف غذاهای چرب، تند، نوشیدنی‌های گازدار و کافیئن‌دار می‌تواند باعث بروز و تشدید رفلاکس معده شود.

6- مصرف داروهای خاص

مصرف داروهایی مثل آسپرین، ایبوپروفن و داروهای فشارخون می‌تواند رفلاکس معده را تشدید کند.

7- ابتلا به بیماری‌های خاص

بیماری‌های روان مثل استرس، بیماری دستگاه گوارش و آسم می‌تواند باعث بروز رفلاکس در معده شود.

رفلاکس معده چه نشانه‌هایی دارد؟

اگر علائم زیر را دارید به‌احتمال زیاد مبتلا به این بیماری هستید و باید به پزشک مراجعه کنید. البته این علائم در همه یکسان نیست و می‌تواند خفیف یا شدید باشد.

1. در قفسه سینه خود و گاهی اوقات در گلو احساس سوزش می‌کنید.
2. اسیده معده به دهان باز می‌گردد.

3. دردی در قفسه سینه خود احساس می‌کنید که شبیه درد قلب است و هنگامی که غذا می‌خورید یا دراز می‌کشید این درد شدیدتر می‌شود.
4. وقتی غذا می‌خورید حس می‌کنید لقمه غذا در گلو گیر کرده است.
5. سرفه‌های خشک می‌کنید.
6. خس‌خس سینه دارید.
7. در موارد شدید رفلاکس معده، تهوع و استفراغ هم به‌وجود می‌آیند.
8. طعمی تلخ یا ترش در دهان خود حس می‌کنید.
9. آروغ زیاد می‌زنید.
10. به‌طور مکرر دچار گلودرد می‌شوید.
11. بازگشت غذا یا مایعات از معده به دهان را زیاد تجربه می‌کنید.
12. بزاق دهان‌تان زیاد ترشح می‌شود.

علائم رفلاکس معده در نوزادن

رفلاکس معده ممکن‌ست در نوزدان هم به‌وجود بیاید. این موضوع طبیعی است که گاهی اوقات نوزاد غذای خود را تف کند یا بالا بیاورد ولی اگر نشانه‌های زیر را داشت احتمالا به رفلاکس معده مبتلا شده و باید هر چه سریع‌تر برای درمان به متخصص اطفال مراجعه کرد.

• نوزاد به‌راحتی نمی‌تواند شیر مادر یا غذا را بخورد.
• آروغ زیاد می‌زند و سکسکه‌های طولانی می‌کند.
• احساس خفگی پیدا می‌کند.
• نوزاد از خوردن غذا امتناع می‌کند.
• استفراغ زیاد می‌کند.
• نوزاد دچار کاهش‌وزن شدید می‌شود.
• به‌راحتی نمی‌تواند بخوابد.
• پشت نوزاد حین یا بعد از غذاخوردن خم می‌شود.
• نوزاد زیاد سرفه می‌کند.

پزشک چگونه رفلاکس معده را تشخیص می‌دهد؟

برای این‌که مطئن شوید که مبتلا به رفلاکس معده هستید یا خیر باید یک پزشک متخصص شما را معاینه کرده و شرایط جسمی‌تان را بررسی کند تا علت بیماری را بفهمد و طبق آن درمانی موثر تجویز کند.

اگر فکر می‌کنید مشکوک به رفلاکس معده هستید اما نمی‌دانید باید چه راه درمانی را انجام دهید هم‌اکنون با ما تماس بگیرید تا به‌صورت رایگان برای تشخیص رفلاکس معده مشاوره دریافت کنید.

09923631169

هنگامی که به پزشک متخصص مراجعه می‌کنید معمولا از روش‌های زیر برای تشخیص بیماری استفاده می‌کند.

1- بررسی علائم و سابقه پزشکی

هنگامی که بیمار به پزشک مراجعه می‌کند شرح‌حالی کامل از او می‌گیرد و سوالاتی در مورد علائم، مدت زمان ابتلا به بیماری، مصرف داروهای خاص، سابقه بیماری گوارشی و عوامل تشدیدکننده بیماری می‌پرسد.

2- معاینه فیزیکی بیمار

در مرحله بعد پزشک متخصص بیمار را معاینه کرده تا علائم دیگر رفلاکس معده را شناسایی کند. پزشک معمولا گلو، ریه و شکم را معاینه می‌کند.

3- آزمایشات تخصصی

پزشک برای تشخیص دقیق‌تر و تجویز صحیح درمان از آزمایشات تخصصی استفاده می‌کند. این آزمایشات شامل موارد زیر است که پزشک با توجه به‌صلاح‌دید خود از آن‌ها استفاده می‌کند.

• آندوسکوپی: در این نوع از آزمایش لوله‌ای نازک که به دوربین یا همان آندوسکوپ متصل است از طریق دهان وارد مری و معده می‌شود تا از این اندام‌ها تصویربرداری کند. پزشک با دیدن تصاویر این اندام‌ها می‌تواند التهاب یا زخم مری و معده را پیدا کند.
• مانومتری مری: برای این‌که پزشک متخصص بتواند فشار وارد بر مری را اندازه‌گیری کرده و عملکرد مری مثل هماهنگی نیروی عضلات را به‌طور دقیق مورد پایش قرار دهد، از مانومتری مری استفاده می‌کند.
• آزمایش پروب اسيد سرپایی pH: از این آزمایش برای اندازه‌گیری میزان اسید موجود در مری استفاده می‌شود. در واقع این آزمایش می‌تواند به پزشک بگوید کی و چه مدت زمانی اسید معده وارد مری شده است. یک پروب کوچک (نوعی لوله) از طریق بینی وارد مری می‌شود و برای ثبت میزان اسید تا حدود 24 ساعت آن‌جا باقی‌مانده و در نهایت از طریق دفع خارج می‌شود.
• رادیوگرافی از دستگاه گوارش: در ابتدا بیمار مایعی گچی می‌نوشد و سپس از قفسه سینه عکس با اشعه ایکس گرفته می‌شود. این آزمایش می‌تواند ساختار معده و مری را به پزشک نشان دهد تا پزشک تشخیصی درست دهد.

معرفی جراحی رفلاکس معده

برای درمان رفلاکس معده روش‌های زیادی وجود دارد. البته که باید پزشک تشخیص بدهد که برای شما بهترین روش درمان کدام است. در واقع اگر علائم رفلاکس معده را دارید هر چه سریع‌تر باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا روند درمان برای‌تان اتفاق بیفتد. دارو درمانی و درمان‌های خانگی برای رفلاکس معده وجود دارند که پزشک با صلاح‌دید خود آن را تجویز می‌کند ولی هدف ما در این مقاله معرفی روش‌های تهاجمی مثل جراحی رفلاکس معده است. در واقع جراحی زمانی توسط پزشک انجام می‌شود که سایر روش‌های درمانی به‌درستی پاسخ ندهد.

Surgery is an option when medicine and lifestyle changes do not help to manage GERD symptoms. Surgery may also be a reasonable alternative to a lifetime of drugs and discomfort.

جراحی زمانی گزینه‌ای مناسب است که داروها و تغییرات سبک زندگی نتوانند علائم رفلاکس معده (GERD) را کنترل کنند. همچنین، جراحی می‌تواند جایگزینی منطقی برای تحمل مادام‌العمر داروها و ناراحتی باشد.

منبع:

Laparoscopic Treatment for Reflux Disease

جراحی رفلاکس معده دارای شیوه‌های زیادی است. در ادامه به معروف‌ترین این شیوه‌ها می‌پردازیم.

1- فوندوپلاستی

یکی از تکنیک‌های جراحی رفلاکس معده، فوندوپلاستی است. در این تکنیک فوندوس (همان قسمت بالایی معده) به دور قسمت پایینی مری پیچیده شده تا دریچه‌ای قوی‌تر بین معده و مری ایجاد شود. این دریچه جدید از بازگشت اسید معده به مری جلوگیری کرده و به‌عنوان یک مانع عمل می‌کند. این جراحی ‌می‌تواند تا حد زیادی رفلاکس مزمن را درمان کند.

معرفی انواع فوندوپلاستی

• رایج‌ترین نوع از این شیوه جراحی، فوندوپلاستی نیسن است که در آن قسمت بالایی معده به‌صورت یک حلقه به‌دور مری پیچیده می‌شود.
• در فوندوپلاستی توپی قسمت بالایی معده مانند یک توپ در اطراف مری پیچیده می‌شود.
• با توجه به شرایط بیمار ممکن‌ست روش‌های مختلف با هم ترکیب شوند که به این تکنیک هیبریدی می‌گویند.

2- جراحی رفلاکس معده به‌شیوه باز

در ابتدا بیمار تحت بی‌هوشی عمومی قرار گرفته و سپس پزشک یک برش بزرگ در قسمت فوقانی شکم ایجاد کرده تا بتواند به اندام‌های داخلی یعنی معده و مری دسترسی پیدا کند؛ در ادامه پزشک با استفاده از ابزارهای جراحی معده و مری را از هم جدا کرده و دریچه تحتانی مری را از طریق یکی از شیوه‌های فوندوپلاستی ترمیم می‌کند. در نهایت برش ایجادشده توسط بخیه‌ها بسته می‌شود. جراحی رفلاکس معده به شیوه باز این امکان را به پزشک می‌دهد تا عمل جراحی را با دسترسی بیشتری انجام بدهد. جراحی باز رفلاکس معده برای کسانی که فتق هیاتال بسیار بزرگ دارند، دچار چسبندگی شکم هستند و از چاقی مفرط رنج می‌برند مناسب است.

3- لاپاراسکوپی رفلاکس معده

لاپاراسکوپی رفلاکس معده از کم‌تهاجمی‌ترین شیوه‌های جراحی است که می‌تواند در بیشتر موارد موثر باشد. این روش به‌عنوان تکنیکی استاندارد و بروز برای درمان رفلاکس معده شناخته می‌شود.

Laparoscopic Nissen fundoplication is currently the ‘gold-standard’ for treating GERD in patients who don’t respond completely to medications or can’t take medications for another reason.

فوندوپلیکاسیون لاپاروسکوپی Nissen در حال‌حاضر “استاندارد طلایی” برای درمان GERD در بیمارانی است که به‌طور کامل به داروها پاسخ نمی‌دهند یا به دلیل دیگری نمی‌توانند دارو مصرف کنند.

منبع:

GERD Surgery – Laparoscopic Nissen Fundoplication

درمان رفلاکس معده با لاپاراسکوپی دارای مزایای زیادی است. در این تکنیک جراح پس‌از بی‌هوش‌کردن بیمار، چند برش کوچک بر روی شکم ایجاد می‌کند و سپس از طریق این برش‌ها یک لوله که انتهای آن دوربین (لاپاراسکوپ) قرار دارد و سایر ابزار جراحی را وارد شکم می‌کند. جراح با استفاده از دوربین موقعیت معده و مری را پیدا کرده و دریچه مری را ترمیم می‌کند. ممکن‌ست جراح برای ایجاد یک دریچه قوی‌تر از تکنیک فوندوپلاستی استفاده کرده و قسمت فوقانی معده را به‌دور مری بپیچد. در نهایت برش‌های ایجاد شده توسط جراح بخیه‌زده می‌شوند.

نحوه انجام جراحی و دقت جراح نقش مستقیمی در روند بهبودی شما دارد. نکته مهم این است اگر انتخاب‌تان شیوه درمان رفلاکس معده با لاپاراسکوپی است باید در انتخاب جراح دقت زیادی به‌خرج بدهید تا درمان‌تان به‌طور کامل و صحیح انجام شود.

دکتر محمود حیدری متخصص جراحی عمومی و فلوشیپ فوق‌تخصص جراحی لاپاراسکوپی با سال‌ها تجربه در انجام انواع جراحی لاپاراسکوپی به‌خصوص لاپاراسکوپی رفلاکس معده می‌توانند به شما در درمان این بیماری کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان با شماره زیر تماس بگیرید.

09923631169

مزایای لاپاراسکوپی رفلاکس معده

لاپاراسکوپی رفلاکس معده نسبت به سایر شیوه‌های جراحی مزایای بیشتری دارد. در ادامه به معرفی برخی از این مزایا می‌پردازیم.

1- برش‌های کوچک

این تکنیک در مقایسه با سایر شیوه‌های جراحی رفلاکس معده برش‌های کوچک‌تری بر روی شکم ایجاد می‌کند. برش‌های کوچک باعث ایجاد درد کمتر، بهبودی سریع و جای ‌زخم‌هایی کمتر می‌شوند.

2- دوره نقاهت کوتاه

به دلیل تهاجم کمی که این جراحی دارد، بیمار خیلی سریع‌تر می‌تواند دوره نقاهت را به‌پایان برساند و به‌زندگی عادی برگردد.

3- کاهش خطر خون‌ریزی

در این جراحی از ابزارهایی ظریف استفاده می‌شود که می‌توانند خیلی دقیق کار خود را انجام بدهند. به‌همین دلیل خطر خون‌ریزی در این جراحی بسیار کم است.

4- رفع خطر عفونت

این تکنیک به‌دلیل داشتن زخم‌هایی کوچک در طول جراحی خطر عفونت پایینی دارد.

5- دید بهتر

جراح با استفاده از دوربین لاپاراسکوپ دید دقیقی از داخل شکم دارد و می‌تواند جراحی را با جزئیات بهتری انجام دهد.

معایب جراحی رفلاکس معده

لاپاراسکوپی رفلاکس معده مانند همه جراحی‌ها دارای معایبی است. در ادامه به تعدادی از این معایب اشاره کرده‌ایم.

• از شایع‌ترین عوارض درمان رفلاکس معده با لاپاراسکوپی، ایجاد مشکل در بلع است. البته با گذشت زمان این مشکل بهبود می‌یابد.
• گاز و نفخ شکم از عوارض این جراحی است که در برخی از افراد دیده می‌شود.
• یبوست از عوارض کم‌تر شایع جراحی لاپاراسکوپی است.
• اختلال در جذب مواد غذایی توسط معده می‌تواند از عارضه‌های این عمل باشد.
• در موارد نادری ممکن‌ست عوارضی مثل عفونت، خون‌ریزی، لخته‌شدن خون، آسیب به‌اندام‌های مجاور و بازگشت دوباره رفلاکس معده رخ بدهد.

کاندیدای مناسب برای انجام لاپاراسکوپی رفلاکس معده

اگر شرایط زیر را دارید انجام جراحی لاپاراسکوپی می‌تواند برای شما موثر باشد البته که باید پزشک انجام این جراحی را برای بیمار تجویز کند. افراد زیر می‌توانند کاندیدهایی مناسب برای انجام این عمل باشند.

• کسانی که مدت زیادی است که از رفلاکس مزمن و علائم آن رنج می‌برند.
• افرادی که دارو‌درمانی برای‌شان موثر نبود و کماکان علائم بیماری را دارند.
• اگر عوارض رفلاکس معده برای‌تان شدیدتر از قبل شده است.
• کسانی که دچار آسیب در مری شده‌اند.
• افرادی که شب‌ها به دلیل رفلاکس معده نمی‌توانند خوب بخوابند و کیفیت زندگی‌شان کاهش پیدا کرده است.
• کسانی که به‌تشخیص پزشک توانایی انجام جراحی باز را ندارند.

اقدامات قبل از جراحی رفلاکس معده

بهتر است قبل از عمل توصیه‌های زیر را انجام دهید تا جراحی به‌دور از استرس و موفقیت‌آمیز داشته باشید.

• حتما با پزشک خود در مورد جراحی مشاوره‌ای کامل داشته باشید و سوالات‌تان از او بپرسید.
• بهتر است از یک هفته قبل‌از جراحی سیگار نکشید، الکل مصرف نکنید و از مصرف غذاهای چرب پرهیز نمایید.
• قبل از انجام جراحی استراحت کافی داشته باشید.
• از شب قبل از عمل ناشتا باشید و از خوردن غذا پرهیز نمایید.
• هر دارویی که مصرف می‌کنید را به پزشک اطلاع دهید.
• از یک نفر بخواهید که در بعد از عمل کنار شما باشد تا مراقبت‌های لازم را انجام دهد.

مراقبت‌های بعد از انجام لاپاراسکوپی رفلاکس معده

با انجام مراقبت‌های زیر می‌توانید دوره نقاهت را به‌خوبی طی‌کرده و نتایج خوبی از جراحی رفلاکس معده حاصل کنید.

• درد پس‌از عمل کاملا طبیعی‌ست و برای کنترل آن باید مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌هایی که پزشک تجویز می‌کند را مصرف کنید تا دردتان کنترل شود.
• از انجام فعالیت‌های سنگین حداقل تا 1 هفته پرهیز نمایید.
• از مصرف غذاهای چرب، تند، اسیدی، گازدار پرهیز نمایید و سعی کرده غذا را به‌صورت لقمه‌های کوچک در وعده‌های متعدد در روز میل کنید.
• خواب کافی در دوره نقاهت داشته باشید تا زخم‌های‌تان سریع‌تر بهبود پیدا کند.
• برای معاینه به‌طور مرتب به‌نزد پزشکتان بروید و اگر هرگونه علائم مشکوکی مثل تب، قرمزی، تورم، ترشحات چرکی و درد شدید داشتید حتما به پزشک اطلاع دهید.
• یبوست در روزهای اولیه پس‌از جراحی طبیعی است پس سعی کنید با مصرف فیبر و مایعات آن را کمتر کنید.
• دستورالعمل پزشک را درمورد نحوه تمیزکردن زخم‌های جراحی با دقت انجام دهید.

جمع‌بندی

ممکن‌ست همه ما یک‌بار رفلاکس معده را تجربه کرده‌ باشیم ولی در بعضی از افراد این بیماری می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و تبدیل به یک بیماری مزمن شود. درمان‌های مختلفی برای رفلاکس وجود دارد ولی بهترین راه‌درمان شیوه‌ای است که پزشک برای شما تجویز می‌کند. یکی از بهترین شیوه‌های درمان که در این مقاله به آن پرداختیم لاپاراسکوپی رفلاکس معده است که به‌عنوان شیوه‌ای استاندارد شناخته می‌شود. اگر جراحی یا هر نوع درمان دیگری را طبق تجویز پزشک انجام می دهید باید پس‌از درمان سبک‌زندگی سالم داشته باشید و یک‌سری از نکات را رعایت کنید تا دوباره شاهد بازگشت بیماری نباشید.

برای مطالعه بیشتر شما

GERD Surgery – Laparoscopic Nissen Fundoplication

Laparoscopic fundoplication for gastroesophageal reflux disease

Laparoscopic Antireflux Surgery

Laparoscopic Treatment for Reflux Disease

Acid Reflux & GERD

Gastroesophageal Reflux Disease (GERD)